5 jaar Moeders van Rotterdam

Moeders van Rotterdam, één van de programma’s van Stichting De Verre Bergen, bestaat binnenkort 5 jaar. Dat is reden voor een feestje.

Het programma is in 2015 van start gegaan, en is een samenwerking tussen Frontlijn (gemeente Rotterdam), Erasmus MC en Stichting de Verre Bergen. De belangrijkste aanleiding voor het programma was de grote toename van zeer kwetsbare zwangeren met multi-problematiek. Deze problematiek bestond uit complexe psychosociale en medische problemen als dakloosheid, armoede, huiselijk geweld, drugsgebruik, seksueel misbruik en geestelijke gezondheidsproblemen. Veel van deze vrouwen bleken niet in beeld te zijn bij sociale hulpverleningsorganisaties. Erasmus MC en Frontlijn bedachten samen een intensieve aanpak, met een nauwe samenwerking tussen het medische en het sociale domein. Het doel is om de stress zo snel mogelijk te verlagen, en onder andere de ouderschapsvaardigheden en de zelfredzaamheid van de moeders te bevorderen. De partijen klopten aan bij Stichting De Verre Bergen en in 2015 werd Moeders van Rotterdam geboren.

Een belangrijk element van het programma is het laagdrempelige aanmeldpunt. Het aanmeldpunt stimuleert zorgverleners om aandacht te hebben voor sociale problematiek in het contact met zwangeren, zodat kwetsbaarheid in beeld komt en vrouwen aangemeld kunnen worden.  Zwangere vrouwen kunnen zich ook zelf aanmelden bij het aanmeldpunt. Na de aanmelding, die via de website of per telefoon kan, neemt Moeders van Rotterdam zelf contact op met de zwangere, en wordt een intake gepland. Er volgt altijd een terugkoppeling naar de zorgverlener. De helft van de zwangeren krijgt een traject bij Moeders van Rotterdam, de andere helft van de zwangeren wordt geholpen door het wijkteam. Zij vormen de controlegroep in het onderzoek.

Moeders die in het programma terecht komen worden intensief begeleid door de coaches van Frontlijn. In de eerste periode komen deze zelfs tot wel drie keer per week langs. Ze gaan in gesprek om allereerst alle mogelijke stressfactoren weg te nemen. De coaches zijn doortastend en laten niet los tot de problemen opgelost zijn. Als de stressoren zijn weggenomen, wordt er steeds intensiever gekeken naar de ontwikkeling van het kind, en naar het bevorderen van de zelfredzaamheid van de moeder. Hierbij horen een gezonde leefstijl, administratie, het huishouden, studie- en werkmogelijkheden enzovoort. Het programma loopt vanaf het moment van aanmelden (het liefst zo vroeg mogelijk in de zwangerschap) tot en met de derde verjaardag van het kind. Gemiddeld zijn de vrouwen iets meer dan een jaar actief in begeleiding, waarna een minder intensieve nazorgfase volgt. In deze fase kunnen de moeders met al hun vragen terecht, en komt Moeders van Rotterdam nog een aantal keer op bezoek.

De belangrijkste doelstellingen die in 2015 zijn geformuleerd zijn het verbeteren van de zorg voor kwetsbare zwangeren, het bevorderen van een gezonde zwangerschap, een veilige hechtingsperiode en een goede start voor het kind realiseren. De effecten op de moeders worden onderzocht door Erasmus MC. In de periode 2015 – 2020 worden de vrouwen die worden aangemeld, en in zorg komen bij Moeders van Rotterdam óf het wijkteam, gevolgd door het onderzoek. Het onderzoek kijkt naar de effecten van het programma op drie gebieden: stressverlaging, ontwikkeling van het kind en zelfredzaamheid. Daarnaast wordt ook dieper ingezoomd op de doelgroep. Ook wordt onderzocht hoe het programma wordt uitgevoerd met behulp van de procesevaluatie. Het volledige onderzoek zal in 2023 afgerond zijn, eerder worden er al delen beschikbaar gemaakt voor de praktijk om het programma te verbeteren. Het eerste succes van het programma bestaat uit het feit dat een grote groep kwetsbare zwangeren bij instanties in beeld is gebracht. Een aantal feiten en cijfers:

Er zijn 1.881 vrouwen aangemeld, waarvan er 1.501 binnen het programma vielen. Vrouwen die niet in Rotterdam wonen, niet (meer) zwanger zijn of beter binnen een ander traject passen, komen niet in aanmerking. Een deel van de vrouwen valt nog voor de intake af, bijvoorbeeld omdat ze al ergens anders hulp hebben gevonden, onbereikbaar zijn of zich hebben bedacht. Van de 1.501 vrouwen die in aanmerking kwamen voor het traject, hebben er 1.218 een intake gehad. Van deze 1.218 vrouwen waren er 761 toebedeeld aan Moeders van Rotterdam en 457 aan de wijkteams. Na de intake hebben er 623 vrouwen een traject bij Moeders van Rotterdam gekregen. De 457 aanmeldingen die naar het wijkteam zijn gegaan hebben de reguliere zorg door het wijkteam gekregen, tenzij het wijkteam de vrouw in kwestie niet kon helpen, hiervan is geen data beschikbaar. Daarnaast wordt de borging van het programma bij de gemeente Rotterdam steeds concreter en is er een methodiek ontwikkeld waarbij door middel van verschillende instrumenten met de moeder aan haar doelen wordt gewerkt.

Het 5-jarig jubileum wordt gevierd door een webinar op 6 juli aanstaande. Hierin komen verschillende sprekers aan het woord: deelnemers, een verloskundige, wethouder mobiliteit, jeugd en taal, Judith Bokhove, directeur van de Rotterdamse wijkteams Anne Coenen en andere sprekers uit Nederland die het gaan hebben over opschaling van andere initiatieven. Verder krijgen de 300 moeders die nu in het begeleidingstraject zitten een goodiebag en wordt er een korte film gemaakt over 5 jaar Moeders van Rotterdam.

De webinar is maandag 6 juli te volgen vanaf 15:00 tot 16:30 uur. Wil jij ook bij de webinar aanwezig zijn? Aanmelden kan door een mail te sturen naar moeders@rotterdam.nl. Informatie over het programma kan je hier downloaden. 

Meer weten over Moeders van Rotterdam? Neem dan contact op met Mirjam Geerse (mgeerse@sdvb.com) of Marte van Oort (mvoort@sdvb.com).